Кылаас чааhа: «Бары идэ наадалаах, бары идэ туhалаах»
Сыала: Идэ туhунан ѳйдѳбул, суолтата, туhата
Yѳрэтэр сыала: аа5ыы уруогар барбыт билиилэрин чинэтии, ѳйдѳтуу
Иитэр сыала: киhи хайаан да идэлээх буолуохтаах, талбыт идэ5э убаастабылы инэрии, бэйэ – бэйэ5э кѳмѳлѳсуhуу, эппиэтинэстээх буоларга иитии
Сайыннарар сыала: араас идэ тамаларыгар толкуйдуур дьо5урдарын сайыннарыы, тумук оноро уѳрэтии, сѳбулуур идэни чинэтэллэригэр интэриэhи сайыннарыы.
Туттуллар маллар: ойуулар, карточкалар, плакаттар. Презентация
Киириитэ.
(бу хоhоон аа5ыытыттан , уруок тематын сыалын таhаарыы).
Кэтэр танаспын, аhыыр аспын
Туттар малбын – салбын.
Бу кинигэбин, суумкабын
Барытын киhи онорор.
Оттон мин бэйэм
Дьиэм таhыгар куhун
Куѳх мас олортум.
Биhигини тулалыыр угус маллар бааллар. Олортон кун аайы туhанар малларбыт: паарта. Кинигэ. Устуул , остуол, телевизор. Компьютер уо. д. а
- Бу маллар хантан , хайдах баар буолбуттарый? (араас идэлээх дьоннор онороллор)
- Оттон эhиги ханнык идэлээх дьоннору кытта кун аайы алтыhа5ытый?
Онон кылаас чааhын темата «Бары идэ наадалаах, бары идэ туhалаах»
II. Лингвистическэй этап
1 Таабырыннары таайыы
_ Ханнык идэлэр тустарынан этиллэрий?
Оттон кини улэтэ
Наар кѳрѳргѳ, истэргэ
Сурэх хайдах тэбэрий,
Пульс тѳhѳ тургэний,
Тынан хайдах тыаhыырый,
Ханна туга сыыгыныырый?(быраас)
Бу уол уруул бараанкатын
Тохтообокко эргиччитэр.
Суол то5ойун , суол анхайын
Аа5ан тумна кѳтутэр.(суоппар)
Кылаас иhэ чуумпурда
Уруок эмиэ са5аланна.
Ким аа5ар. ким суруйар
Соруда5ы толороллор
Кини этэрин истэллэр. (учуутал)
2 Рубустары таайыы
Ханнык идэлэр ааттара саспыттарый?
Аасрбы, ньук ху hун дуо, да вец про, грамм мист про, , , ФЕС-ПРО-СИЯ, ДИ-КОН-ТЕР, А-ПИ-НИСТ, ЛЕ-БА-РИ-НА, ТА-ГИ-РИСТ, ЛОТ-ПИ, КО-Э-НО-МИСТ
3 «Идэ» диэ тылга алфавитынан тыллары суруйуу. (архитектор, быраас, ветеринар, геолог у од а)
4. Оонньуу «Грамматическай эстафета».
ТАБААРЫС - ТА =? (БЫРААС).
ЧУУЧУЛА – Ч + Т =? (УЧУУТАЛ).
ПОРТ + ИСК – К +ГРАММ =? (ПРОГРАММИСТ)
5 Хоhоон аа5ыы
Бэриллибит тылларга ситэри суруйан биэрии.
Кѳтѳр аалы ыытааччы(летчик)
Дьоннору эмтээччи (быраас)
О5олору уѳрэтээччи ( учуутал)
Харчыны суоттааччы (экономист)
Хаhыаты тар5атааччы (почтальон)
Атах танаhын улларааччы (сапожник)
Ас астааччы (повар)
О5олору иитээччи (воспитатель)
Массыынаны ѳрѳмуѳннээччи (механик)
Сыана5а ыллааччы (артист)
Киинэ5э оонньооччу (актер)
Ким барытын билбит (маладьыас)
Анаграммалар
ТЕРАК (Актер)
КОНИДРЕТ (Кондитер)
ЖЕНЕРИН (Инженер)
ДАРЦЕВОП (Продавец)
ТЕЛИКЧ (Летчик)
КАНТЗУМЫ (Музыкант)
7. Оонньуу «Путаница» Ыhыллыбыт суhуѳхтэртэн тыллары таhаарыы
То – дист -ме, ха- ник- ме, ФЕС-ПРО-СИЯ, ДИ-КОН-ТЕР, А-ПИ-НИСТ, ЛЕ-БА-РИ-НА, ТА-ГИ-РИСТ, ЛОТ-ПИ, КО-Э-НО-МИСТ
8. Оонньуу «Сюрприз»
Бэриллибит тыллар истэригэр атын буукубалар киирбиттэр. Ону булан тыллары таhаарыы
УТРОКУЗКА, мивксжер ПОКЫВАР, АКЛОТРИСА, СКРИДАПАЧ, АКВЕТЕР, ПРОЩАДАВЕЦ, ЛЕТСРУЧИК. (Указка, , миксер повар, актриса, скрипач, актер, продавец, летчик).
Кѳрдѳѳх ноталар
Тыллары этэ этэ имитациялаан илиинэнкѳрдѳруу
«Эх, Эх!» – ункууhуттэр
«трр. трр!» - трактористар
«Вжик, вжик!» - устуруус таааhын
«Бум, бум!» - барабанщиктар.
«Ля,ля» - ырыаhыттар.
«зн, зн зн». Суоппардар.
IIi Литературнай этап
1.Хоhоон айыы (о5олор бэйэлэрэ хоhоон айаллар)
2 Ѳс хоhооннору таайыы. Сѳпкѳ туруоран биэрии
Киэргэтар киhини улэ
Эмиэ кѳхтѳѳх улэ – кѳрдѳѳх олох
Аргыhа дьол улэ.
А5албат улэ кѳтумэх кѳдьууhу
3 Сценкалаан кѳрдѳруу
Учуутал утуктэн артыыстаан санарар, о5олор ханнык идэлээх улэhит кэлбитин таайаллар
Бугун сорох сирдэринэн кыралаан хаардыыр(синоптик)
Айаххын ат (быраас)
Начинается регистрация по маршруту (диспетчер)
Тугу атыылаhа5ытый?(атыыhыт)
Докуменнын кѳрдѳр (полиция)
Ким маны аа5ан кэллэ?(учуутал)
Сыана5а ынырабыт дохсун ытыс тыаhынан (артыыс)
4. Хоhооннору аа5ыы
П Тобуруокап «Ким ханна улэлиирий?»
Ханный техникалар тустарынан суруйбутуй?
Ханнык идэлээхтэр баалларый?
П Тобуруокап «Ким хайдах улэлиирий?»
Улэ туhунан тугу суруйбутуй?
Ханнык улэhиттэр баалларый?
В Маяковскай «Кем быть?»
5. Кэпсээhин, сэhэргэhии «Мин тѳрѳппуттэрим идэлэрэ»
Былаан 1.Ийэм, а5ам аата
2.Ханна улэлииллэрий?
3 Туох идэлээхтэрий?
4. Улэлэригэр тугу тутталларый?
IV Cочинение «Ким буолуохха?»
О5олоор, эhиги улааттаххытына ким буолуоххутун ба5ара5ытый?
Ханна улэлиэххитий? Тугу тутуоххутуй?
Былаан 1. Мин ба5а санам
2 То5о бу идэни мин талабыный ?
3 Билигин бу идэ5э хайдах бэлэмнэнэбиний?
V Тумук



