«Мы за чаем не скучаем»

Разное

Мероприятие общешкольное, приуроченное к Международному Дню чая

Мухаммадиева Ильсия Ильдусовна

18 января 2020

1937

Содержимое публикации

«Мы за чаем не скучаем»

Алып баручы : “Хәерле” дип, эш башлаган халкым ,

Зур юлларга сәфәр чыкканда,

Кызу урак өсте башланганда

Мәйданнарда бәйге тотканда.

“Хәерле” дип, бала битен юган,

“Хәерле” дип,туйлар уздырган.

Шуңа күрә йөзе Иман нурлы ,

Ә эшләре һәрчак уң булган.

Ата-баба гадәте буенча,

“Хәерле” дип башлыйк эшләрне

Хәерле көн, хәерле тән телим,

Хәерле дип көтик кичләрне.

Татар халык биюе.

Ведущая

Есть новая традиция такая

Которой раньше народ наш не знал

Установить в народе праздник чая

И самовар чтоб на столе стоял

И чтобы все мы за столом сидели

Да пили чай с сердечной теплотой

И расходится чтобы не хотели

Ведь праздник чая день для нас с тобой.

Алып баручы

Исәнмесез кадерле кунаклар!

Чәй... Күңелне күтәреп җибәрүче,җанны иркенәйтүче, арыганлыкны бетерүче, зиһенне ачучы, ялкаулыкны куучы һәм тәнне сафландыручы. Халкыбыз гомер-гомергә чәйне яратып кулланган. Эчәсе килсә дә, ашыйсы килсә дә, арыса-талса да, кәефе кырылса да, сөенеч-шатлыклары ташып торса да халкыбыз шушы могҗизалы эчемлеккә мөрәҗәгать иткән. 15 декабрь көнне ботен доньяда Халыкара чәй көне билгеләп үтелә. Без дэ буген сезне бергэлэп шушы конне бэйрэм итик эле.

Ведущий

Родиной чая является Китай. О происхождении чая слагались легенды. Вот одна из них.

Однажды, 5 тысяч лет назад, китайский император, отдыхая в лесу, приказал согреть воду для питья. Неожиданно поднялся ветер, и в чашку попало несколько чайных листьев. Император выпил напиток и почувствовал себя бодрее. Так зародился обычай пить чай.

А вот ещё одна легенда. Давным-давно пастухи заметили, что стоит овцам пощипать листьев вечнозелёного растения, растущего в горах, как они начинают резвиться и легко взбираются на кручи. Пастухи решили испробовать чудодейственную силу листьев на себе. Они высушили их, заварили в кипятке, как это делали с другими лекарственными травами, и стали пить ароматный настой, ощущая мгновенный прилив сил.

У каждого народа много обычаев. Но среди них есть те, которые любят все: и взрослые, и дети. И среди них на первом месте - чаепитие.

Алып баручы

Чэй яны-гаилэ жаны дип юкка гына эйтелмэгэн.Табын янын да барлык мэшэкатлэр онытылган. Чэй туганнарны, куршелэрне дэ дуслаштырган.

Бер береннен хэлен белу, матур энгэмэлэр кору матур бер традициягэ эйлэнгэн.

Алып баручылар Эбилэр белэн курешэлэр.Кучтэнэч бирэлэр.

Выходят русская и татар эбие. Курешэлэр, хэллэрен белешэлэр.

Русская

Подавай мне чашку чая,
Ведь люблю я русский чай,
В чае я души не чаю
Наливай горячий чай!

Дети

Татар эбие:

Ачык чырай-такта чәй

Татарларның әхлак билгесе

Кунакчыллык якты чырай

Халкыбызның күңел көзгесе.

Балалар чыга: эбекэй, без кайттык. Тамак ачты. Чэен кайнадымы?

-Бабушка ты нас чем угостишь?

Русская :

Пока чай кипит, поговорим.

Дорогие дети , а что знаете вы о чае.

У нас очень много пословиц, давайте вспомним.

- Чай пьешь – здоровье бережешь

- Пей чай - беды не знай.

- С чаю лиха не бывает, а здоровья прибавляет.

- Чай не пьешь – где силу берешь?

- Чай усталость всю снимает, настроение поднимает.

- Чай пить - приятно жить.

Татар эбие

Бездэ дэ матур мэкальлэр.Эйдэгез балаларым, эйтеп китегез эле.

-Чәй эчсәң күңелдә җәй.

-Чәй чынаягы 3 булыр, 3 булмаса хуҗаларга көч булыр.

-Китәр вакыт җиткәч самовар куймыйлар.

Чәйнең файдасы санап бетергесез.. Чәй - эчәсе килүне баса, кешегә көч кертә, баш мие эшен яхшырта, кеше организмыннан агулы матдәләрне, токсиннарны чыгара, файдалыларын тоткарлый, талчыгуны бетерә.

Русская А какой чай без самовара!

Балалар

Ах, какой самовар,

Из него валит пар.

Чай попьем, посидим

Про самовар поговорим.

Там, там, тамчы там,

Тамывынны яратам.

Самовардан темле итеп,

Чэй эчэрге яратам.

С самовара льется чай

Самовару не мешай

Ох, с самовара льется чай

Ложку с медом мне подай

Танец «Самовар»

Татар эбие. Чэйне торлечэ эчэлэр

Балалар

-мин чэйне сотлэп эчэргэ яратам

-а я с лимоном

- мин орекле чэй эчэргэ яратам

-а я с мятой

Эби Лэкин ин мохиме-чэй яна пешерелгэн булырга тиеш.Шул вакытта гына чэй тэмле, файдалы да була.

Алып баручы Чэйнек фарфор булырга тиеш.Чэй дым тарта хэм торле ислэргэ битараф тугел.Аны тыгыз ябыла торган капкачлы пыяла яки фарфор савытта сакларга кирэк. Пластмасса савытта сакларга ярамый.

-Мин узебездэ чыгарылган «Майский» чэе алам.

Мин хиндастанда кидгэн «Брук Бонд» чэен бик ярата Шымчы Шерлок Хомс та шушу чэйне эчэргэ тэкьдим итэ.

-«Дилмах (хиндастан) искиткеч тэмле хэм куе чыга.

-Цейлон чэе

Алып баручы

Чэй ул 4 торле була икен : яшел , кара, кызыл ,сары. Алар барасы да берук чэй куагыннан алына, э тослэре исэ чэй яфрагын эшкэрту ысулына бэйле.Чэйне исе дэ хэм тэме дэ шуна бэйле.

Эби

.Чәй эчү кагыйдәләрн сөйләп үтим әле:

1.Кулларны юу.

2.Бисмиллаһ әйтү,

3.Кулларда кәсә-”аһ тәмле!”

4.Эчеп җибәрәбез.”Бигрәк кайнар!”

5.Тирләрне сөртәбез.

Чәйләрегез тәмле булсын!

Бабаушка : я вам расскажу как правильно заваривать чай.

Эйдэгез балалар, чэй табыны эзер булганчы бер уен уйнап алабыз.

Ачык авыз.

Балалар, аллы-артлы парлашып, түгәрәк ясап басалар. Бер бала парсыз кала. Ул уртада басып тора. Бию көе уйнала. Шул вакытта эчке якта торган балалар түгәрәк ясап җитекләшәләр ҺӘМ бию көенә әйләнәләр. Шулай бераз әйләнгәннән соң. көй кинәт кенә туктала ҺӘМ эчке яктагылар тышкы якта басып калган балалар белән парлашалар. Бер бала тагын парсыз кала. Ул, уртага чыгып: "Мин кем? " — дип кычкыра. Иптәшләре аңа: "Ачык авыз син!" — дип җавап бирәләр. Аннан соң "ачык авыз "ның бер әйбере алына. Уен шулай кабат-кабат уйнала, ҺӘМ "ачык авыз "лар биш-алтыга җиткәч, аларга җәза бирелә.

Жэзалар

1.Марий биюе.

2.шигырь

3 жыр.

4 этэч булып кычкыра

Рус уены.

Чэй кайный. Кереп китэлэр.

Алып баручы

.Чәй эчү церемониясе - Кытайда туган йола. Хәзерге вакытта бу йола Япониядә сакланып калган. Анда чәй эчү өчен махсус чәй йортлары бар. Бу йортның ишеген атлап кергәндә һәр кеше үзенең бөтен эш-шөгыльләрен бусаганың теге ягында калдыра, матур уйлар белән генә ача бу йорт ишеген. Чәй янында эчкерсез әңгәмәләр алып барыла. Чәй йортында булган кеше үзен бөтенләй башка дөньяда булган итеп хис итә

Яна ясалган чэй бальзамга, э тонгэ калдырылганы еланга тин ди халык.Хэр хажабикэгэ 2,5,6 саннарын истэкалдырырга кинэш ителэ. 2минут тонэтелгэн чэйдэге кофеин кэефне кутэрэ, 5 минут тонэтелгэн чэйнен эфир майлары организмны тынычландыра, 6 минут пешкен чэй эчу очен ин тэмле, хуш исле чэй санала.

Чэйнен 70 торле файдасы бар дилэр.эгэр арсагыз,башыгыз авыртса, дару йотарга ашыкмагыз, бер чынаяк чэй эчеп куегыз

-Эгэр тунсагыз,бер чынаяк чэй сезне жылытып кына калмас,салкын тиюдэн дэ саклар.

-Салкын тигэндэ торле улэннэрдэн кушып ясалган чэйлэр дэ бик файдалы Мэсэлэн юкэ, яисэ кура жилэге белэе кушып ясалган чэйлэр ярдэм итэр.

-Куз авыртканда ана яна пешерелгзн жылы чэй белэн юсан, файдасы тияр.

Ведущая
Чай пьют с сахаром, вареньем, пастилой, лимоном, свежими ягодами, черносливом, конфетами, молоком, душицей, медом (особенно любят сотовый).

Конкурс “Угадай, что за чай”

На столе в нескольких чайниках заварены различные чаи - лимонный, малиновый, смородиновый, шиповниковый, с мятой и др. - каждый чайник пронумерован.

Участники по очереди пробуют чай и определяют, какой чай.

Победитель получает жетон.

Чәйнең төрләре

Кара, яшел, бер генә сала торган, вак яфраклы, уртача яфраклы, эре яфраклы чәйләр бар. Бездә кара чәй эчү гадәткә кергән. Кайбер кешеләр яшел чәйне үз күрә. Тагын сары һәм кызыл чәйләр дә була. Бу төрле төстәге чәйләр барысы да бер үк чәй куагыннан алына, ә төсләре исә чәй яфрагын эшкәртү ысулыннан тора. Чәйнең тәме һәм исе дә шул ук эшкәртү ысулына бәйле. Төсе буенча яшел, кара, сары, кызыл була. Структурасы буенча: бөртекле, яфраклы, такта чәй була.

Уен

Шарларга 2 төрле (өчпочмак һәм ромб) чәй пакетлары бәйләгән. Командадан ике уенчы күзләрне бәйләп тиз арада шуларны танып җыярга тиеш.

Һәрбер уенчы косынка бәйләп, итәк киеп, кәрзингә бублик сала һәм каршы яктагы кәрзиндә бубликны калдырып йөгереп килә. Киемнәрне икенче уенчыга тапшыра. Уен шулай дәвам

Всем спасибо за внимание

Всех друзей на чай зовем.

Угощаем ароматным

Вкусным чаем с пирогом.

Повеселились очень дружно

Подкрепиться теперь нужно

За столы скорей спешим

Чаем сладким угостим.

-Чэй ислэргэ тошеп,

Халык эшне ташлыйдыр.

Тэмле-тэмле сойлэшеп

Чэй эчэргэ башлыйдыр дип язган соекле шагыребез Г.Тукай узенен «Тэулек шигырендэ.