Путешествие в мир сказок

МБДОУ д/с «Сулусчаан» воспитатель - Демешина Анна Константиновна

Ахсаан дьайымалын конспега, орто бөлөх

«Остуоруйа дойдутун алаастарыгар айан»

Сыала:

- О5о саҥарар тылын сайыннарыы

-Геометрическай быһыылары ойууттан көрөн билии

-Биэс ахсааҥҥа диэри сыыппараны көрөн, оҕо бэйэтэ ойууннан ахсааны таһаарарын ситиһии

-Икки бөлөх предмети тэҥнээн көрүү, элбэх, а5ыйах, тэҥ диэн өйдөбүлү хаҥатыы.

-Уҥа, хаҥас, иннэ, кэннэ диэни чиҥэтии

Туттар тэрил:

-Кинигэ, геометрическай быһыылаах ойуулар, 1-5 дылы сыыппаралар, кыһыл, араҕас сибэккилэр, ТСО, хаамыскалар, бала5ан, хотон, макет «Олбуор», кыыллар, мас ынахтар. сиэл чыычаах.

Киирии чааһа:

-Үтүө күнүнэн, чэ оҕолор билсиэ5иҥ эрэ. Мин аатым Анна Константиновна.

-Көрүҥ эрэ о5олор бу экраны, бу алаас. Алаас диэн оҕолор сирэ-уота аһа5ас , көнө ньуурдаах хонуу сир. Тула өттө харыйалардаах, хатыҥнардаах, ортотугар күөллээх. Сүөһү мэччийэр мэччирэҥнээх, оттуур ходуһалаах.(сайыҥҥы тыас)

- Мин эһиэхэ Биэс ынахтаах Бэйбэрикээн эмээхсин буолан кэлэн турабын. Биэс ынахтаах Бэйбэрикээн эмээхсин остуоруйаны билэҕит дии. Онно туох тыаһыыр этэй?(хобо чуораан). Остуоруйаҕа кыыс оҕо хантан баар буолбутай? (сибэкки). Ханнык сибэкки этэй? Кини кыһыл кинигэҕэ киирбит сибэкки(Сардаана). Сибэккибит хайдах өҥнөөҕүй?(оранжевай)

-Мин эһигиттэн көрдөһүүлээх кэллим. Сардаана сибэкки салааларын тыал алаастарынан көтүтэн кэбиспит, ол сибэккибит миэхэ кыыс оҕо буолуохтаах этэ. Ону көрдүүргэ көмөлөһүөххүт дуо?(эппиэт)

Сүрүн чааһа:

Бастакы алаас – «Сибэккилээх алаас»

Бастакы алаас -бастакы алааспытыгар тиийэн кэллибит. Алааспыт аата «Сибэккилээх алаас», көрүҥ эрэ оҕолоор, бу алааска сибэккилэр умнастара эрэ хаалан хаалбыттар. сибэккилэрин эмиэ тыал көтүтэн кэбиспит. Кинилэргэ көмөлөһөбүт дуо?

Сорудах.

- үөһээ умнастарга кыһыл сибэккини уур эрэ Маша, хас сибэккини уурдуҥ (5).

онтон билигин кыһыл сибэкки аллараатыгар ара5ас сибэккини уур эрэ Вова. Хас сибэккини уурдуҥ Вова.(4)

-хайдах дьүһүннээх сибэккибит элбэҕий,(кыһыл) хаһынан кыһыл сибэкки элбэҕий, ара5ас сибэккиттэн(1)

-тугу гыныахха сөбүй, тэҥ буоларын курдук (ара5ас сибэккини эбэбит эбэтэр көҕүрэтэбит)

-хас ара5ас сибэккини эбэбитий (биир ара5ас сибэккини эбэбит эбэтэр көҕүрэтэбит)

-Өссө туох диэн этиэххэ сөбүй, хастыы буолла( кыһыл уонна ара5ас сибэкки түөртүү буолла)

Бу хаһыс сибэккибит салаата буолла (1)

-маладьыастар оҕолор, сибэккибит салаатын бу алаастан буллубут. (кобуор аннытта булаллар)

-оҕолор бу сибэккибит хаһыс салаатай? (маладьыастар)

-(музыка тыаһыыр, сайын) билигин алаастарбытынан салгыы айанныаххайыҥ.

Иккис алаас – «Геометрическай быһыылар»

-бу иккис алааспыт аата «Геометрическай быһыылар», көрүҥ эрэ оҕолор, муннуга суох уонна күҥҥэ майгынныыр быһыылаах бу ханнык быһыыный? (төгүрүк). Онтон бу үс муннуктаах уонна үс өрүттээх бу ханнык быһыыный?(үс муннук) , онтон бу түөрт муннуктаах уонна түөрт өрүттээх ханнык быһыыный? (квадрат), эмиэ түөрт муннуктаах уонна түөрт өрүттээх ол эрэн өрүттэрэ уһуннар ханнык быһыыный? (уһун көнө муннук)

-маладьыастар оҕолор, салаабытын бу алаастан буллубут.

-оҕолор, бу хаһыс салаа буолла. (оҕолор эппиэттэрэ)2

Билигин алааспытыгар салгыы айанныаҕыҥ (музыка тыаһыыр)

Үһүс алаас-үһүс алааспытыгар тиийэн кэллибит. Алааспыт аата «Кинигэлээх алаас»

-оҕолоор тыалбыт бу алааска эмиэ дэлби ыһан кэбиспит эбит дии. Кинигэҕэ көмөлөһөбүт дуо?(эппиэт) Бу ыһылла сытар хартыыналары бэйэлэрин страницаларыгар уган биэриҥ эрэ.

Оҕолор ойуулары страницаларыгар уган биэрэллэр.

-маладьыастар оҕолор, салаабытын бу алаастан буллубут.

-оҕолор, бу хаһыс салаа буолла. (оҕолор эппиэттэрэ)3

Билигин алааспытыгар салгыы айанныаҕыҥ (музыка тыаһыыр)

- Харах гимнастиката.

Чэ эрэ оҕолор хонууга олорон сынньаныахха уонна харахпытын сынньата таарыйа харах гимнастикатын оҥоруохха, төбөбүтүн хамсаппакка хаҥас көрөбүт онтон уҥа көрөбүт. Харахпытын үөһэ көрөбүт. Аллараа көрөбүт. Ыйар тарбахпытын көрөбүт кинилэр ырааталлар, чугаһыыллар(тарбахтарын чугаһаталлар, ыраатыннараллар)

-дьэ эрэ оҕолор салгыы алааспытыгар айанныахха. Манна ханна эрэ балаҕан баар буолуохтаах этэ. Бинокльнан көрдүбүт эрэ.(илиилэрин сутуруктуу тутан көрөллөр).

Төрдүс алааспыт «Дьикти алаас»

-оол балаҕан көстөр, дьэ биһиги бала5аммытыгар кэллибит. Балаҕан диэн туруору эркиннээх саха дьиэтэ. Буор муосталаах. Урут өстүөкүлэ таас суох буолан, кыһын муус, сайын ынах хабаҕын тиирэн түннүк оҥостоллоро. Ааны ынах тириитинэн бүрүйэллэрэ. Көрүҥ эрэ оҕолор биһиги сибэккибит эминньэҕин тыал балаҕан иһигэр көтүтэн киллэрбит уонна таастарынан бүөлээн кэбиспит. Оҕолор тааска туох суруллубутуй?(сыыппаралар)

-бу сыыппаралары сөпкө бэрээдэктээн уурдаххытына бу мэһэйгит босхолонуохтаах.

-ээ бу алааска мин ынахтарым мэччийэ сылдьаллар эбит. Саамай улахан ынахтан кыччан иьэр гына сопко сааьылаан турортуохха эрэ о5олоор.

-маладьыастар оҕолор, салаабытын бу алаастан буллубут.

-оҕолор, бу хаһыс салаа буолла. (оҕолор эппиэттэрэ)4

Билигин алааспытыгар салгыы айанныаҕыҥ (музыка тыаһыыр)

Бэһис алаас «Олбуордаах»

-бу алааспыт аата «Олбуордаах» диэн. Көрүҥ эрэ оҕолор кыылларбыт бары биир сиргэ мустан хаалбыттар дии. Биһиги сорукпут бу кыылларбытын, оонньуур миэстэлэригэр ууруохтаахпыт. Бу бала5ан уҥа өттө, бу балаҕан хаҥас өттө. Бу балаҕан иннэ, бу балаҕан кэннэ.

-Вова ынаҕы балаҕан уҥа өттүгэр туруор, аты хаҥас өттүгэр туруор.

- Маша ыты балаҕан иннигэр туруор, сибиинньэни балаҕан кэннинэгэр туруор

- -маладьыастар оҕолор, салаабытын бу алаастан буллубут.

-оҕолор, бу хаһыс салаа буолла. (оҕолор эппиэттэрэ)5

Билигин алааспытыгар салгыы айанныаҕыҥ (музыка тыаһыыр)

Түмүк

- оҕолор хас алааска сырыттыбыт, ханнык алааһы ордук сөбүлээтигит? Хас сыыппара5а дылы биллибит, ханнык геометрическай быһыылар бааллар эбитий?

- чэ о5олор мин эһиэхэ махтанабын, сибэккиим салааларын көрдөспүккүтүгэр. Бу сибэккиибин дьиэбэр илдьэ баран сыттыгым анныгар уктан утуйуом. Сарсыарда турбутум кыыһым баар буолуо.

Үөрэхтээһин чопчу дьайымалын технологическай картата.

Бөлөх: Орто бөлөх.

Тиэмэтэ: «Остуоруйа дойдутун алаастарыгар айан»

Көрүҥэ: Ахсаан

Сыала: О5о саҥарар тылын сайыннарыы, геометрическай быһыылары ойууттан көрөн билии, биэс ахсааҥҥа диэри сыыппараны көрөн, оҕо бэйэтэ ойууннан ахсааны таһаарарын ситиһии, икки бөлөх предмети тэҥнээн көрүү, элбэх, аҕыйах, тэҥ диэн өйдөбүлү хаҥатыы, уҥа, хаҥас, иннэ, кэннэ диэни чиҥэтии.

Туттуллар тэриллэр: икт, мээчик, геометрическай быһыылар, умнастар, сибэккилэр, магниттар, макет «Олбуор», дьиэ кыыллара.

Уобаластар: Билии-көрүү, бодоруһуу, тылы сайыннарыы.

Дьарык түгэннэриттэн