Остуоруйалаһыаҕын эрэ!

Этаптара

Учуутал дьарыга

Үөрэнээччи дьарыга

Үөрэтии ньымалара, тэрийии формата

Түмүгэ

1.Тэрээһин чааһа

- Үтүө күнүнэн!

Алгыс

Уруокпутун Иван Гоголев бэлиэ тылыттан саҕалыаҕын

Остуоруйа истэр киэһэм-

Оҕо сааһым чулуу дьоло,

Остуоруйа – бараммат кэм,

Остуоруйа – аптаах олох.

Үтүө күнүнэн!

Алгыс этэлэр

Уруокка көҕүтүү,бэлэмнэрин бэрэбикэлээһин

2.Үөрэнэр соругу туруоруу

2.1 Уруок тематыгар таһаарар түгэн

-Экраны болҕойон көрүн эрэ, викторина бопуруостарыгар хоруйдаан

- Виткоринабыт икки түһүмэхтээх

-Бастакы түһүмэхтэн саҕалыаҕын

1 түһүмэх: «Ойуунан көрөн чыычаахтары билии»

Көтөрдөр ойуулара көстөр

2 түһүмэх: «Өркөн өй»

Саха сирин көтөрдөрүн төһө билэргитин тургутан көрүөҕүн

1.Ханнык кыстыыр чыычаах саамай уһун тыллааҕый ?

(Тонсо5ой)

2. Олохтоох чыычаахтартан хайалара уһун үйэлээҕий?

(Суор)

3. Кыстыы хаалбыт чыычаахтар ханна утуйаллар?

(хаар анныгар, уйаларыгар )

4. Ханнык кыстыыр чыычаах уһун тумустааҕый?

(Тоҥсо5ой)

5. Ханнык кыстык чыычаах кыһын сымыыттыырый?

(Ымыы)

6. Кыстыыр чыычаахха туох кутталлааҕый?

(Аччыктааһын)

- Бүгүн ханнык аымньыны кытта билсэбитий?

Көтөрдөр аатарын ойуунан көрөн таайаллар

1.суор, 2.хабдьы, 3. куртуйах, 4.хара улар, 5. мэкчиргэ, тиит тоҥсо5ойо, 5. татыйык (чычып-чаап), 6.чооруос, 7.ымыы

-Тонсо5ой

-Суор

-хаар анныгар, уйаларыгар

-Тоҥсо5ой

-Ымыы

-Аччыктааһын

-остуоруйа

Кэпсэтии

Бодоруһар сатабыл:

-Учууталы саҥатын истии

2.2 Уруок соругун туруоруу.

-экраны көрүн эрэ

Бүгүҥҥү сорукпут туох диэн буоларый? Тугу билиэхтээхпитий?

-Саха норуотун остуоруйата
«Куо5ас суор икки»

-Остуоруйа ис хоһоонун ааҕан билиэхтээхпит

Бэйэни салайынар-дьаһынар сатабыл:

-Уөрэх соругун сатаан туруорааһын

3.Үөрэнэр соругу толоруу

Остуоруйа – норуот тылынан уус-уран айымньыта, фольклор биир көрүҥэ, киһи бэйэтин баҕатын, олоҕун-дьаһаҕын эбэтэр араас быһылаан туһунан өйтөн оҥорон кэпсиир дьиктилээх-дьиибэлээх, кэрэхсэбиллээх фантастическай кэпсээнэ.

Остуоруйаны ким айарый? Ааҕын эрэ

Остуоруйа - саха норуотун сиэрин-майгытын түмүллүүтэ, араас култуура алтыһыыта.

Остуоруйа араастара: Аптаах-алыптаах

Олох-дьаһах

Хамсыыр-харамай

- ханнык көтөрдөртустарынан остуоруйаны ааҕабытый?

-Куо5ас уу көтөрө, уу үөнэринэн, үүнээйилэринэн аһылыктанар. Саас көтөн кэлэр.

-Онтон суор манна кыстыыр, кыһынын дьон олорор сириттэн чугас сылдьар. Ас тобоҕунан аһылыктанар. Сайынын тыаҕа кыра харамайдарынан, собурҕалынан аһылыктанар.

Норуот уонна суруйааччы.

-Куоҕас уонна суор

Кэпсэтии

Фронтальнай үлэ

Проблемнай ыйытык

Тыл ньымата кэпсээһин

Фронтальнай үлэ

Бэйэни салайынар-дьаһынар сатабыл:

-Бэйэ дьарыгын уруокка салайыныы

- Бэйэ дьарыгын сатаан сыаналанааһын

Билэр-көрөр сатабыл:

Кинигэ иһинээҕитин кытта сатаан үлэлээһин

3.1 Тиэкиһи кытта үлэ

- кинигэбитин 60 сирэйин арыйабыт, остуоруйабыт тиэксин булабыт. Сыапачканан ааҕабыт, тиэкиспитин тарбахпытынан ыйан олоробут.

-Тиэкискэ ханнык өйдөммөт тыл баарый?

-Самыы диэн буутун үрдүнэн охсубут

-Ыыра диэн быһа охсубут

Айымньы ис хоһоонугар былаан оҥоруу

-Остуоруйа тиэкиһин хас чааска арарыахха сөбүй?

-аттаталыаҕын

1. Былыр иккиэн хара өҥнөөтөр эбит.

2. Сүбэлэһии

3. Куоҕас суору ойуулуон баҕарбатах

-самыытын, ыыры

-үс чааска

Фронтальнай үлэ

Кинигэни кытта үлэ

Бодоруһар сатабыл:

-Учууталы саҥатын истии, бэйэ санаатын этии

3.2 Айымньы ис хоһоонун сыаналааһын

-Остуоруйаны сөбүлээтигит дуо?

- Остуоруйа геройдарын майыларын уртатыларын аататалаан

-Икки төтөрдөр онуларыгар бэйэҕитин туруоран көрүн. Эһиги тугу гыныа этигитий?

-Бу остуоруйа биһигини туохха үөрэтэрий?

Оҕолор бэйэ санааларын этэллэр

-Куоҕас албынчык, сүрэҕэ суох

-Суор үтүө саналаах, итэҕэйимтиэ эбит

Оҕолор эпиэтииллэр

-чиэһинэй буоларга, доҕоргор үтүө сыһыанҥа

Проблемнай ыйытыы

Фронтальнай үлэ

Бодоруһар сатабыл:

-Учууталы саҥатын истии

-Атын киһк кытта сатааын итии, бэйэ санаатын этии

3.3 Айар үлэ

-Остуоруйаны уруһуйдаан ис хоһоонун көрдөрүөҕүн.

-Остуоруйаҕа ханнык дьыл кэмэ көстөрүй?

-Остуоруйа геройдара ханнык көтөрдөрүй?

-Куоҕас суор былыр хайдах өҥнөөхөтөрүй?

-Атын көтөрдөр туох уратылаахтарый?

-Куоҕастаах суор тугу сүбэлэспиттэрий?

- Суор ойуулаабытын кэниттэн куоҕас хайдах өҥнөмүтүй?

-Суор өҥө уларыйда дуо?

-Билигин үлэбитин үллэстэбит

-Хартыыналары кыраскалаан кинигэбитин оҥоробут

-Хас биирдии оҕоҕо анал сорудаҕынан үлэлиир

-Үлэбитин өҥнөөх харандааһынан кыраскалыыбыт

-Сайын

Уруһуйдуулар

-Куоҕас уонна суор

-хара

-дьэрэкээн өҥнөөхтөр

-дьэрэкээн өҥнөөх буолуохтарын баҕарбыттар

-дьэрэкээн ойуулаах өҥнөмүт

-суох

Фронтальнай үлэ

Бодоруһар сатабыл:

-Учууталы саҥатын истии

-Атын киһк кытта сатааын итии, бэйэ санаатын этии

3.4 Айымньы өйдөбүлүн бэрэбиэркэлэнии

-Оҥорбут кинигэбитинэнэ остуоруйабыт ис хоһоонун кэпсиибит

-Айымньы түмүгүнэн туох санааҕа кэлигитий?

-слайданы көрөбүт

Остуоруйа үөрэтэр кистэлэҥнэрэ

-Бу өс хоһоонортон ханнык остуоруйа ис хоһоонугар сөп түбэһэрий?

Остуоруйа ис хоһоонун кэпсииллэр

Санааларын этэллэр

Кэпсэтии ньымата

Проблемнай ыйытыы

Фронтальнай үлэ

Бодоруһар сатабыл:

-Учууталы саҥатын истии

-Атын киһк кытта сатааын итии, бэйэ санаатын этии

4.Сыаналаныы

-Остуоруйа хас арастаах эбитий?

-Аахпыт остуоруйабыт ханнык арааска сөп түбэһэрий?

-Биһи көтөрдөргө харыстабылаахтык сыһыанаһыахтаахпыт, кинилэр айылҕаҕа туһалаахтар.

-Уруокка хайдах үлэлээбикитин шкаланан сыаналанын: ким бэйэтин уруокка саҥаны биллим, үчүгэйдик үлэлээтим диир буолахына кирестигы шкала үөһээ өтүгэр туруорунар, саҥаны биллим, син уруока үлэлээтим диир буолахына, шкала ортотугар крестигы туруорун, саҥаны билбэтим, уруокка үлэлээбэтим буолхытына крестигы алаара бэлиэтээн.

-Көрсүххэ диэри, уруок бүттэ.

- үс, аптаах-алыптаах, олох дьаһах, хамсыыр-харамай

-Хамсыыр-харамай

Бэйэни ырыҥалааһын

Коллективнай үлэ

Бодоруһар сатабыл:

-Учууталы саҥатын истии

-Атын киһк кытта сатааын итии, бэйэ санаатын этии

Бэйэни салайынар-дьаһынар сатабыл:

-Бэйэ дьарыгын уруокка салайыныы

- Бэйэ дьарыгын сыаналаныы

Ытык өйдөбүлү иҥэринии түмүгэ:

-Остуоруйа саха норуотун тылынан баайын өйдөбүлү иҥэринии